หลายคนในประเทศไทยนั้นนิยมที่จะทานอาหารรสจัดโดยเฉพาะรสเผ็ด หลากหลายเมนูย่อมต้องมีความเผ็ดแฝงใส่ถึงจะอร่อย อาการเผ็ดนั้นไม่ถือว่าเป็นรสชาติ แต่ทำไมคนถึงชอบกันนะ
ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ความเผ็ดนั้นมาจากไหน ความเผ็ดนั้นมักจะเกิดมาจากโครงสร้างสารเคมีในพริก โดยที่พริก จะชื่อว่า Capsaicin พริกไทย คือ Pipperine ในขิงและข่า คือ gingerol สารเคมีทั้งสามชนิดนี้มีโครงสร้างที่ใหญ่และโมเลกุลค่อนข้างหนัก เลยเกิดการเผ็ดที่ปากและคอ ส่วน วาซาบิ นั้นจะปล่อยสารที่ชื่อว่า Isothiocyanate ซึ่งโครงสร้างเล็กและโมเลกุลเบากว่า ทำให้สารนี้เมื่อเข้าไปพบกับความร้อนของร่างกายจึงระเหยขึ้นมาที่จมูก
แต่ทำไมคนถึงชอบทานผ็ดกันนะ เพราะการทานเผ็ดนั้นร่างกายจะตอบสนองด้วยการสร้างสารที่ชื่อว่า endorphine ซึ่งเป็นสารแห่งความสุข เมื่อได้รับความเจ็บปวด ทำให้เราเกิดอาการเสพติดความเจ็บปวดนั่นเอง
การกินเผ็ดเองนั้นก็มีประโยชน์ต่อร่างกายเช่นกัน การกินเผ็ดนั้นทำให้เกิดการเผาพลาญ เพราะการกินเผ็ดจะก่อให้เกิดการระบายเหงื่อออกมา และการทานเผ็ดนั้นยังช่วย เรื่องทางเดินหายใจทำให้จมูกโล่งขึ้น เพิ่มความอยากอาหาร และลดความเจ็บปวด เช่นอาการปวดฟัน เจ็บคอ
แต่การกินเผ็ดนั้นก็ใช่ว่าจะส่งผลดีเสมอไป เพราะการกินเผ็ดช่วยในระบบไหลเวียนของเลือด ดังนั้นจึงไม่ส่งผลดีต่อคนเป็นดลกหัวใจ โรคทางกระเพาะอาหาร การกินเผ็ดจะส่งผลให้เกิดอาการ แสบท้อง ท้องอืด ปวดท้อง แสบร้อนภายในปาก สูญเสียการรับรสทำให้ลิ้นรับรสชาติเพี้ยน เพราะสาร Capsaicin ไปทำปฏิกิริยากับร่างกายได้ และด้วยความที่ความเผ็ดนั้นทำให้คนอยากอาหารมากขึ้นจึงอาจส่งผลทำให้เกิดโรคอ้วนได้อีกด้วย
นอกจากนี้ การกินเผ็ดอาจส่งผลให้อาการของโรคบางชนิดอย่างโรคทางเดินปัสสาวะอักเสบรุนแรงขึ้นได้ เนื่องจากอาหารเผ็ดอาจทำให้กระเพาะปัสสาวะระคายเคือง ซึ่งผู้ที่ป่วยด้วยโรคนี้อาจมีการติดเชื้อบริเวณอวัยวะต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินปัสสาวะด้วย อย่างไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ ดังนั้น ผู้ที่มีอาการของโรคดังกล่าวควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีการเลือกกินอาหารอย่างเหมาะสม
กินเผ็ดเท่าไรนั้นถึงจะดี การกินเผ็ดไม่ควรที่จะปลุงในระดับที่มากเกินไป หากรับประทานพริก หรือเครื่องปรุงที่มีรสเผ็ดแล้วรู้สึกทรมาน แสบปาก แสบท้อง ควรหยุดแล้วดื่มน้ำตามเพื่อลดอาการระคายเคืองจากพริกได้ ขณะที่หญิงตั้งครรภ์ ผู้ป่วยโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร เช่น กระเพาะอาหารอักเสบ ลำไส้อักเสบ ท้องเสียท้องร่วง อาหารเป็นพิษ ฯลฯ ไม่ควรกินเผ็ด เพราะอาจทำให้อาการของโรคแย่ลง รวมถึงผู้ป่วยที่มีไข้ เพิ่งผ่าตัด ควรงดการรับประทานอาหารเผ็ดชั่วคราวด้วย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
[อย่างนี้นี่เอง] ทำไมคนเราชอบกิน “เผ็ด” : https://bit.ly/2QqRY75
ประโยชน์และโทษจากการกินเผ็ด : https://bit.ly/2Q1mgh1
กินเผ็ด ผลดี ผลเสีย และเรื่องที่ควรระวัง : https://bit.ly/327v8UN
กินเผ็ดแค่ไหนถึงปลอดภัย? : https://bit.ly/3tfS9Ri
